M103 (USA, modern)

Dzisiaj dla równowagi coś z drugiej strony żelaznej kurtyny – amerykański czołg ciężki M103 (T43).

Był on wraz z brytyjskim Conquerorem odpowiedzią NATO na radzieckie Staliny (a zwłaszcza IS-8 czyli T-10).

Wyprodukowano zaledwie kilkaset sztuk czołgów M103. Pierwsze zamówienie dla US Army opiewało na 306 egzemplarzy. Czołg był użytkowany także przez USMC – który posiadał 219 sztuk.

Czołg opracowano jeszcze w końcu lat 40-tych, ale pierwsze egzemplarze ze względu na usterki techniczne i konieczność modernizacji weszły do służby dopiero w 1958 roku (pierwsze M103 otrzymał 899 Batalion Panc stacjonujący w Niemczech, a następne czołgi w wersji M103A1 wypożyczone z USMC otrzymał kolejny batalion czołgów także w Niemczech – na tym zakończono przezbrajanie pododdziałów liniowych). W samym USMC czołgi trafiły do wszystkich trzech ówcześnie posiadanych batalionów pancernych, jedynie jako wyposażenie czwartych kompanii czołgów. 

Ostatnie M103A1 i M103A2 wycofano z czynnej służby do rezerwy w 1974 roku, a później prawdopodobnie złomowano (chyba, że kurzą się gdzieś na pustyni w Nowym Meksyku lub Nevadzie :).

Był on najcięższym czołgiem w uzbrojeniu US Army i USMC. Jednak po izraelskich doświadczeniach z Wojny Sześciodniowej oraz po przeprowadzeniu testów na zdobytych egipskich czołgach IS-3 okazało się, że zagrożenie ze strony Stalinów nie jest tak duże jak sądzono i w rezultacie zrezygnowano z posiadania klasy czołgów ciężkich  - skłaniając się w stronę koncepcji uniwersalnego MBT (Main Battle Tank) – czyli linii pojazdów, które wychodząc od M48, poprzez M60, doprowadziły do skonstruowania M1. Zresztą podobny proces miał miejsce w armii radzieckiej, gdzie czołgi T-10 pozostawiono do lat 80-tych jako uzbrojenie tylko jednej dywizji pancernej II rzutu strategicznego.

M103 nigdy nie zostały wykorzystane w walce, więc ciężko powiedzieć jaką w rzeczywistości wartość przedstawiały.

Dane techniczne M103A1:

załoga - 5
długość całkowita (z armatą do przodu) - 1139,44 cm
długość kadłuba - 699,26 cm
szerokość - 374,9 cm
wysokość (z kopułą dowódcy) - 355,85 cm
masa całkowita - ok. 56 699 kg
nacisk na grunt - 0,906 kilograma na centymetr kwadratowy
pancerz:
- czołowy kadłuba - 114 mm (część dolna), 127 mm (część górna)
- boczny - 51 mm (góra), 44 mm (dół)
- tylny - 25 mm (dół), 38 mm (góra)
- stropy - 25 mm
- podłogi - przód-38 mm, tył-32 mm
- pancerz jarzma armaty - 254 mm do 102 mm
- wieża - przód - 127 mm
- burty - od 137mm do 70 mm
- tył - 51 mm
- strop - 38 mm
Uzbrojenie - armata 120/60  M58
- jeden karabin maszynowy 7,62mm M37 w jarzmie zespolonym M89
- jeden przeciwlotniczy karabin maszynowy 12.7mm HB M2 na stropie wieży
zapas amunicji - 38 naboje 120mm
- 1000 nabojów 12.7mm
- 360 nabojów 11.43mm
- 5250 nabojów 7.62mm
radiostacja - AN/GRC z serii 3 do 8 lub AN/VRC-7 oraz czasami AN/ARC-3 lub AN/ARC-27 (radiostacja umożliwiająca komunikację z lotnictwem)
interkom - cztery stacje wewnątrz czołgu plus AN/VIA-1 na zewnątrz
prędkość maksymalna na drodze utwardzonej - 33.8 kilometra na godzinę
zdolność przekraczania przeszkód pionowych - 91,44 cm
maksymalna szerokość rowu - 228,6 cm
maksymalna głębokość przeszkody wodnej - 121,92 cm
maksymalny kąt nachylenia gruntu - 60 procent
zasięg maksymalny po drogach utwardzonych - ok. 128,75 km

Posiadane przeze mnie modele są w skali 1/87. Wkrótce zdjęcia z przebiegu prac.